Είναι ορισμένες ιστορίες ζωής και προσωπικότητες, που αξίζει να γνωρίσουμε καλύτερα και να μάθουμε περισσότερα γι’ αυτές, μιας και έχουν αφήσει πίσω τους σπουδαίο έργο. Μια από αυτές τις προσωπικότητες είναι και η Ελληνίδα Ελένη Τοσίτσα, η οποία έφυγε από τη ζωή την πρώτη μέρα του Απριλίου του 1866.
Ένα από τα σημαντικά στοιχεία της ιστορίας, είναι ο τόπος γέννησης της Ελένης Τοσίτσας, η οποία γεννήθηκε στο Μέτσοβο κάπου το 1796.
Η ζωή της σπουδαίας ευεργέτριας
Θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες ευεργέτιδες της χώρας, ειδικά σε θέματα πολιτιστικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας. Στα πρώτα χρόνια της ζωής της, παντρεύτηκε με τον Μιχαήλ Τοτσίτσα, διάσημο γουναρά της εποχής. Αφού έζησαν για μερικά χρόνια στην Αλεξάνδρεια, μετακόμισαν πίσω στην Αθήνα το 1854.
Κατά την ελληνική επανάσταση ξεκίνησε το έργο της, οργανώνοντας αγορές για την απελευθέρωση των υπόδουλων Ελλήνων από τα αιγυπτιακά σκλαβοπάζαρα. Όλα άλλαξαν όμως, όταν το 1855 έχασε από την ζωή τον άντρα της και κληρονόμησε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του. Τότε έδωσε εντολή, η διαθήκη αυτή να χρησιμοποιηθεί προς όφελος του ελληνικού κράτους.
Η Ελένη Τοσίτσα, έμελλε να έχει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του Ελληνικού κράτους, δίνοντας το έναυσμα να δημιουργηθούν σχολεία, ορφανοτροφεία, και παρθεναγωγεία. Χρηματοδότησε επίσης το παρθεναγωγείο της Εκπαιδευτικής Εταιρείας (γνωστό ως Τοσίτσειο),και την ίδρυση παρθεναγωγείου στη γενέτειρά της, το Μέτσοβο, και στο Ορφανοτροφείο της Βασίλισσας Αμαλίας.
Η Ελένη Τοσίτσα και το Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Μια από τις κυριότερες στιγμές της ήταν στις 14 Μαΐου του 1860 όπου και δώρισε ένα οικόπεδο στο Ελληνικό Δημόσιο για να παράσχει χώρο για το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, γνωστό και ως Πολυτεχνείο Αθηνών. Το πανεπιστήμιο μεταφέρθηκε σε αυτήν την τοποθεσία στην οδό Πατησίων το 1871. Το όνομα «Μετσόβιο» αναφέρεται στην πόλη Μέτσοβο της Ηπείρου, την πατρίδα της Ελένης Τοσίτσα και του Μιχαήλ Τοσίτσα καθώς και δύο άλλων ευεργετών, του Νικόλαου Στουρνάρα και του Γεωργίου Αβέρωφ, οι οποίοι επίσης γεννήθηκαν στην ίδια περιοχή.
Σημειώνεται πως η οδός που εκτείνεται μεταξύ του μουσείου και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου ονομάζεται πλέον οδός Τοσίτσα, προς τιμήν τους.
Η Ελένη Τοσίτσα είναι μια ακόμη περίπτωση γυναίκας, η οποία έζησε τον 19ο αιώνα πίσω από την σκιά του συζύγου της, όπως το απαιτούσε η εποχή. Ωστόσο η δυναμική και ξεχωριστή παρουσία της ήταν καθοριστική για να λάβουν μόρφωση και στέγαση χιλιάδες Έλληνες της εποχής.
