Φανταστείτε ένα μοντέλο πασαρέλας. Πώς μοιάζει; To πιθανότερο είναι να την φαντάζεστε ψηλή, αδύνατη και νέα. Τα γκρίζα μαλλιά, οι λεπτές γραμμές του προσώπου και η χαλάρωση του δέρματος σίγουρα δεν είναι στην εικόνα ππυ σχηματίσατε. Είναι λογικό, όμως – το 2019, η μέση ηλικία ενός τυπικού μοντέλου πασαρέλας ήταν τα 23 έτη. Ο περασμένος μήνας μόδας, ωστόσο, αμφισβήτησε σοβαρά τον κανόνα με μια σειρά από επιδείξεις μόδας που συμπεριέλαβαν εμφανώς μεγαλύτερα μοντέλα.

Η αρχή έγινε στη Νέα Υόρκη, με την Batsheva να επιλέγει αποκλειστικά κυρίες από τα 40 και πάνω, ενώ οι Helmut Lang, Collina Strada και FFORME είχαν ένα μείγμα νεότερων κοριτσιών και πιο ώριμων γυναικών στο cast. Αλλά η πραγματική απόδειξη ήρθε όταν τα ευρωπαϊκά brands παρουσίασαν ευρύ φάσμα ηλικιών. Από το ντεμπούτο της 70χρονης Dr. Qin Huilan στον Miu Miu και της 62χρονης Marcia Cross στον Vetements μέχρι την 53χρονη Bethany Nagy στον Saint Laurent και τον Balmain, φάνηκε ότι επιτέλους η μόδα αναγνωρίζει ότι το να μεγαλώνεις, εκτός από υπέροχο είναι και πολυτέλεια.

Η βιομηχανία βρισκόταν πάντα σταθερά στην αναζήτηση του next big thing, του επόμενου μεγάλου ονόματος, και αυτό τις περισσότερες φορές βρίσκεται στην πρώιμη εφηβεία του. Η Kate Moss, η Karlie Kloss και η Gemma Ward ανακαλύφθηκαν σε ηλικία 14 ετών και έκαναν επιτυχημένες καριέρες. Όμως, υπάρχει η σκοτεινή πλευρά στο σκάουτινγκ ανήλικων κοριτσιών, τα οποία συχνά ωθούνται σε καταστάσεις που ξεπερνούν την ηλικία τους. Η Sara Ziff, η οποία ίδρυσε τη Model Alliance ορμώμενη από την δική της εμπειρία στη βιομηχανία, άσκησε πιέσεις για καλύτερη προστασία των ανήλικων μοντέλων.

Η Kering και η LVMH δεσμεύτηκαν επίσης να χρησιμοποιούν μόνο γυναίκες άνω των 18 ετών στα shows τους από το 2020. Αλλά παρόλες αυτές τις προσπάθειες, το μήνυμα παρέμενε πάντα το ίδιο: η νεότητα είναι o στόχος -το να είσαι μεγάλος, όχι και τόσο.

Αφού λοιπόν αυτό ισχύει ιστορικά, γιατί οι πασαρέλες του φθινοπώρου 2024 ήταν τόσο διαφορετικές; Γιατί ήταν ξαφνικά αποδεκτό και ακόμη και επιθυμητό να εμφανίζονται μη παραδοσιακά μοντέλα; Το φθινοπωρινό show της Simone Rocha το 2017, στο οποίο συμμετείχαν η Benedetta Barzini και η Jan de Villeneuve, οι οποίες ήταν 73 και 70 ετών, αντίστοιχα, τότε, ενώ πιο πρόσφατα ο Demna έβαλε τη μητέρα του και την Cathy Horyn στο show της Balenciaga για την άνοιξη του 2024.

Για ορισμένα brands όλο αυτό ήταν μέρος της φιλοσοφίας τους από την αρχή. «Ως σχεδιαστές είναι πολύ σημαντικό να δείξουμε ότι μια ιδέα και ένα concept μπορούν να λειτουργήσουν για μια ποικιλία πελατών και ότι μια σειρά ανθρώπων μπορούν να ταυτιστούν με τα μοντέλα που περπατούν στις πασαρέλες μας», λέει η Hillary Taymour, η σχεδιάστρια της Collina Strada στο TΖR. Από την πρώτη της επίδειξη το 2018, η εταιρεία έχει θέσει ως στόχο να γιορτάζει τις γυναίκες όλων των ηλικιών, των σωματότυπων και των ικανοτήτων. Στις μακροχρόνιες μούσες της περιλαμβάνονται το μοντέλο με αναπηρία Aaron Rose Philip και η Kathleen McCain Engman, μητέρα του καλλιτεχνικού διευθυντή Charlie Engman, ενώ το πιο πρόσφατο show της περιελάμβανε έγκυες γυναίκες, ορισμένες μαζί με τα παιδιά τους.

Στην περίπτωση του Balmain, η επιθυμία για ένα καστ μοντέλων μεγαλύτερης ηλικίας οφειλόταν σε προσωπικούς λόγους του καλλιτεχνικού διευθυντή Olivier Rousteing. «Η συλλογή ήταν εμπνευσμένη από τη μητέρα του, καθώς και από τις γυναίκες στη ζωή του, οπότε η οδηγία ήταν να βρούμε ένα καστ που να αντικατοπτρίζει αυτό», λέει ο Calvin Wilson, casting director στο Establishment, ο οποίος εργάστηκε για το show.

«Πάντα χρησιμοποιούσαμε μεγαλύτερα μοντέλα για άλλα shows αλλά αυτή τη φορά υπήρχε μια αίσθηση ενθουσιασμού, ήταν μια διαφορετική προσέγγιση και η ενέργεια ήταν αρκετά ωραία». Αυτή η χαρά ήταν διάχυτη και στο backstage, καθώς ο Wilson σημειώνει ότι οι βετεράνες γυναίκες έσπευσαν να αγκαλιάσουν, να συνομιλήσουν και να ενθαρρύνουν την ομάδα, φέρνοντας χαλαρή διάθεση σε ένα περιβάλλον που παραδοσιακά χαρακτηρίζεται από υψηλή πίεση.

Aυτή η τόσο χαρούμενη ατμόσφαιρα δεν υπήρχε μόνο στο show του Balmain. Tα μοντέλα που περπάτησαν στην επίδειξη της Batsheva διασκέδασαν το ίδιο, με την Aya Kanai να αναφέρει ότι ήταν «η καλύτερη εμπειρία όλων των εποχών».

Η ανταπόκριση σε αυτές τις επιδείξεις ήταν απόλυτα θετική, καθώς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έκαναν πολλές αναφορές στα μοντέλα.

Είναι πραγματικά υπέροχο να βλέπουμε μεγαλύτερες γυναίκες να περπατούν στις πασαρέλες και να γιορτάζονται όπως τους αξίζει. Αυτή η αλλαγή, είναι πολύ σημαντική καθώς, όχι μόνο αναγνωρίζει την ομορφιά και την κομψότητα που μπορεί να έχει κάθε ηλικία, αλλά επίσης ενθαρρύνει την αποδοχή της διαφορετικότητας. Οι μεγαλύτερες γυναίκες φέρνουν μια αίσθηση εμπειρίας και αυτοπεποίθησης που είναι ανεκτίμητη. Είναι σημαντικό να βλέπουμε αυτές τις εικόνες, που μας θυμίζουν ότι η μόδα δεν έχει ηλικιακά όρια και ότι η ομορφιά υπάρχει σε όλες τις φάσεις της ζωής.

Η «παγίδα» του εξιδανικευμένου προτύπου

Όλα αυτά ακούγονται υπέροχα, σωστά; Μην βιάζεστε, λέει η Lyn Slater, ιδρύτρια του Accidental Icon και συγγραφέας του How to Be Old. «Πρόκειται για μια πολύ εξιδανικευμένη εκδοχή της γήρανσης, με ένα πολύ μικρό ποσοστό ανθρώπων να έχει πραγματικά το προνόμιο να βιώσει το γήρας με αυτόν τον τρόπο. Αυτές οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν πολύ κλασικά πρότυπα νεότητας και ομορφιάς».

Όπως υποδηλώνει και το όνομα της ιστοσελίδας της, η Slater έγινε τυχαία influencer το 2017 σε ηλικία 63 ετών. Με το γκρίζο καρέ της και το μοναδικό στιλ της, οι προτάσεις από τα fashion brands -για τα οποία η επιλογή μιας παραδοσιακά ελκυστικής ώριμης γυναίκας μπορεί να είναι μια έξυπνη επιχειρηματική κίνηση- έπεφταν βροχή. Δέχθηκε προτάσεις για συνεργασίες από εταιρείες όπως η Valentino, η Mango και άλλες, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις την άφηναν να αισθάνεται ότι δεν αναδείκνυαν τον αληθινό της χαρακτήρα ή τις ικανότητές της. Το 2019, η Slater συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να επιστρέψει στη δημιουργία περιεχομένου για να έχει ένα «βήμα» για να μιλήσει για τη γήρανση.

Σύμφωνα με εκείνη «Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στην προώθηση αυτής της υπέροχης και ιδανικής εκδοχής της ώριμης γυναίκας που διατηρεί αυτές τις αξίες της νεότητας και της ομορφιάς, διότι αυτό επιβαρύνει τους νεότερους ανθρώπους. Μιλάω με πολλές νεαρές γυναίκες και έχουν κουραστεί να πρέπει να επενδύουν τόσα πολλά στην εμφάνισή τους και να φοβούνται μήπως φανούν γριές».

H Valerie Steele, Διδάκτωρ, διευθύντρια και επικεφαλής επιμελήτρια του Μουσείου στο Fashion Institute of Technology συμφωνεί επίσης ότι αυτή η στρατηγική μπορεί να φανεί ανειλικρινής, αντανακλώντας τις προηγούμενες τάσεις του casting χωρίς αποκλεισμούς που ήρθαν και έφυγαν. «Τα brands συνειδητοποίησαν ότι έπαιρναν θετικές αντιδράσεις από την προβολή μεγαλύτερων μοντέλων, και έτσι αποφάσισαν να το κάνουν κάτι ξεχωριστό. Το έχουμε δει να συμβαίνει στο παρελθόν με τα μαύρα μοντέλα, τα plus size μοντέλα κ.λπ.», λέει. Επιπλέον, σημειώνει ότι η πλειονότητα των γυναικών που βλέπουμε ήταν μοντέλα στα νεότερα χρόνια τους, ενισχύοντας τα ίδια πρότυπα ομορφιάς. «Αν έχεις κάποια που είναι πανέμορφο μοντέλο όταν είναι 20 ετών, πιθανότατα θα είναι πανέμορφο μοντέλο όταν είναι 50 ή 60 ετών. Αυτό διευκολύνει έναν σχεδιαστή να πει ότι κάνει τα ρούχα να φαίνονται ωραία σε κάθε ηλικία και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία πελάτες αισθάνονται καλά επειδή μπορούν να ταυτιστούν με το λαμπερό μοντέλο στην πασαρέλα». Ή μήπως όχι;

Την ίδια στιγμή τα ρούχα των σχεδιαστών έχουν γίνει εξαιρετικά ακριβά και λίγες 20άρες μπορούν να διαθέσουν 10.000 δολάρια για μια τσάντα Chanel, πόσο μάλλον για το ασορτί παλτό και το φόρεμα. Πρόκειται για μια έξυπνη κίνηση μάρκετινγκ, ειδικά καθώς η ζήτηση στον τομέα των πολυτελών ρούχων και αξεσουάρ παρουσιάζει μείωση.

Αν αυτή η τάση είναι απλώς μια τακτική μάρκετινγκ που προορίζεται να εκλείψει μέσα στις επόμενες σεζόν, πώς θα μπορούσε να φανεί η αλλαγή; Η συμπερίληψη μεγαλύτερων γυναικών στη μόδα είναι σίγουρα μια ευκαιρία να αλλάξει η αφήγηση. Ωστόσο θα ήταν ίσως καλύτερο αν τα brands επέλεγαν συχνότερα, αληθινές καθημερινές γυναίκες που γερνούν και εξακολουθούν να κάνουν εκπληκτικά πράγματα. Αυτή τη στιγμή έχουμε τα δύο άκρα. Από τη μία πλευρά υπάρχει η αντίληψη ότι το γήρας μπορεί να φέρει μόνο θλιβερά και άσχημα πράγματα στη ζωή μιας γυναίκας, που θα την καθηλώσουν. Από την άλλη πλευρά, εξαιρετικά προνομιούχες γυναίκες σε επιδείξεις μόδας που είναι αγέραστες. Αλλά η πλειοψηφία των αληθινών γυναικών βρίσκεται κάπου στη μέση.

Παρά τον κυνισμό του marketing, η Hillary Taymour είναι αισιόδοξη ότι η βιομηχανία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, έστω και με μικρά βήματα. «Η αναβίωση των supermodels της δεκαετίας του ’90 που εμφανίζονται κάθε δύο χρόνια είναι ένα σημάδι ότι οι συμπεριφορές αλλάζουν. Είναι cool να είσαι μια ώριμη γυναίκα που ξέρει τι θέλει και πώς να ντύνεται. Και για τα brands, το να δείχνεις ότι μπορείς να ντύνεις και την μαμά και την κόρη είναι ένα μεγάλο flex». Μόνο ο χρόνος θα δείξει τι επιφυλάσσει το μέλλον.

Κεντρική Φωτογραφία: Getty/Ideal Images/Balmain/@greceghanem/Instagram