Η Sarah Hagi συγγραφέας στο The Cut έψαχνε ένα μακρύ χυτό φόρεμα για να φορέσει αυτό το καλοκαίρι στο Τορόντο. Κάτι σεμνό, αλλά όχι κάτι πολύ επίσημο ή φανταχτερό. Θα ήταν εύκολο να το βρει. Θεωρητικά. Αλλά κάνοντας μια έρευνα στο διαδίκτυο, η συγγραφέας εξεπλάγη όταν βρήκε ελάχιστες επιλογές, πέρα από φορέματα που έμοιαζαν τόσο φτηνά όσο και οι χαμηλές τιμές τους ή μια ολόκληρη σειρά από μάρκες μόδας που δεν είχε ακούσει ποτέ πριν, που χρεώνουν 500 έως 700 δολάρια το καθένα. Τα ακριβά φορέματα δεν έμοιαζαν τόσο διαφορετικά από τα φθηνά. «Αν ξοδεύω εκατοντάδες δολάρια για κάτι, θέλω να υπάρχει κάποιος δείκτης της ποιότητάς του», δήλωσε πολύ λογικά η Hagi και συνέχισε με μια σκέψη που κάνουμε όλοι σχεδόν καθημερινά: «Ξέρω ότι όλα έχουν ακριβύνει ,αλλά επίσης σκέφτομαι, μήπως με κοροϊδεύουν;»

Η απάντηση είναι μάλλον, δυστυχώς, ναι. Σήμερα, η τιμή και η ποιότητα σχετίζονται ελάχιστα ή και καθόλου με την μόδα ακόμη και όταν δεν μιλάμε για luxury brands. Έχουν περάσει ανεπιστρεπτί οι μέρες που μπορούσες να περάσεις ένα Σάββατο στο εμπορικό κέντρο και να φύγεις γνωρίζοντας ότι είχες δει τα καλύτερα στιλ της σεζόν. Από την εποχή της πανδημίας, λίγα καταστήματα διαθέτουν, ούτως ή άλλως, ολόκληρες τις συλλογές του brand. Αντ' αυτού, οι αγοραστές στρέφονται στο διαδίκτυο - όχι μόνο για να αγοράσουν αλλά και για να συγκρίνουν τα κομμάτια. Το TikTok είναι γεμάτο από ιστορίες γυναικών που μετάνιωσαν για τα ποσά που σπατάλησαν για χαμηλής ποιότητας φορέματα που φαίνεται να έχουν σχεδιαστεί για 20χρονες influencers.

Τα πάντα - το κούρεμα, το Netflix, η θλιβερή σαλάτα του γραφείου σας - είναι πιο ακριβά αυτή τη στιγμή. Αλλά στη μόδα, όπου οι τιμές παρέμεναν σταθερές για δεκαετίες, το σοκ ήταν μεγάλο. Τα σημερινά fast fashion brands είναι πιο γρήγορα από ποτέ. Για να παραμείνουν στον ανταγωνισμό, πολλά "κανονικά" brands κάνουν περικοπές όπου μπορούν, συμπεριλαμβανομένων των υφασμάτων και του σχεδιασμού. Οι μικροί και ανεξάρτητοι σχεδιαστές, αυτοί που οδηγούν τους ανθρώπους να αναζητούν φθηνότερα "αντίγραφα" των best seller κομματιών τους, αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα. Όπως η Mara Hoffman, της οποίας η ομώνυμη εταιρία έγινε γνωστή για τις υπεύθυνες τεχνικές παραγωγής, τα ανακυκλωμένα υφάσματα και τα φορέματα σε στιλ pop corn των 600 δολαρίων που έγιναν μόδα μετά την πανδημία. Πριν λίγες ημέρες, η Hoffman ανακοίνωσε ότι κλείνει την επιχείρησή της μετά από «αγώνα που μοιάζει πολύ μακρύς για να κάνει αυτό το όραμα και αυτό το μοντέλο να λειτουργήσει».

Ο Mickey Drexler, ο έμπορος που ηγήθηκε της Gap και της J.Crew κατά τη διάρκεια της ακμής τους, λέει ότι η πολιτιστική μας εμμονή με το να πετύχουμε την καλύτερη προσφορά παίζει επίσης ρόλο στο αίνιγμα της τιμολόγησης. Πολλά brands σήμερα τιμολογούν τα ρούχα τους επίτηδες υψηλά, γνωρίζοντας ότι θα πουλήσουν το μεγαλύτερο μέρος του αποθέματός τους στις εκπτώσεις. Οι μάρκες που πωλούν μέσω πολυκαταστημάτων, εξαρτώνται ιδιαίτερα από αυτόν τον φαύλο κύκλο μόνιμης πώλησης που συχνά αφήνει τους αγοραστές να ντρέπονται αν αγοράσουν κάτι στην πλήρη τιμή του. «Αν ήμουν πελάτης, θα έψαχνα στο Google, ενώ βρίσκομαι στο κατάστημα, όλα όσα αγοράζω και θα έβλεπα πού μπορείτε να τα αγοράσετε φθηνότερα», λέει ο Drexler, ο οποίος είναι τώρα πρόεδρος της Alex Mill, η οποία προσφέρει λινά και βαμβακερά φορέματα μεταξύ 200 και 250 δολαρίων και σπάνια κάνει εκπτώσεις.

Πρόσφατα, ένα διάγραμμα που απεικονίζει το ποσοστό του πολυεστέρα στα ρούχα μεγάλων αμερικανικών εταιρειών έγινε viral στο Twitter και το Reddit, δείχνοντας πως οι φτηνές ίνες αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος όσων αγοράζουμε από φτηνές εταιρείες. Ωστόσο, δεν είναι όλα τα συνθετικά υφάσματα ίσα, γεγονός που ενισχύει στην αίσθηση της σύγχυσης των καταναλωτών όταν ψωνίζουν.

Η Hagi μίλησε ακόμα με τον Marcelo Gaia, έναν σχεδιαστή με έδρα τη Νέα Υόρκη, του οποίου το μικρό αλλά ταχύτατα αναπυσσόμενο brand, Mirror Palais, συχνά προκαλεί αντιδράσεις στους χρήστες των social media που βλέπουν τα νεανικά μίνι φορέματα εμπνευσμένα από τα vintage και τα διάφανα στράπλες φορέματα και περιμένουν τιμές fast-fashion.

Αντιθέτως, τα περισσότερα κομμάτια του ξεπερνούν τα 700 δολάρια, ένα επίπεδο που ορισμένοι χρήστες σχολιάζουν ότι θα περίμεναν μόνο από μια μάρκα όπως η Chanel. «Καλή τύχη να βρεις ένα φόρεμα για 800 δολάρια στη Chanel», λέει εκείνος στο στούντιό του στην Chinatown, όπου απασχολεί δεκαέξι άτομα. Αν πωλούσε τα φορέματά του για 125 δολάρια, δεν θα μπορούσε να καλύψει ούτε τα μισά από τα έξοδα κατασκευής τους.

«Όλα αυτά τα φορέματα είναι από μεταξωτό σιφόν», είπε πρόσφατα στο TikTok, μετά από ένα tweet που έγινε viral και τον κατηγόρησε ότι υπερτιμολογεί τα φορέματα από πολυεστέρα.

Τα περισσότερα από τα φορέματα του Gaia είναι φτιαγμένα από φυσικές ίνες, εξηγεί, αλλά χρησιμοποιεί συνθετικά όταν το απαιτεί το σχέδιο. «Το σώμα του φορέματος στο εσωτερικό του είναι ελαστικό νάιλον, και το έκανα επίτηδες. Ήθελα το σώμα να είναι πολύ εύκολο στην εφαρμογή και σούπερ ελαστικό», λέει. «Είναι τόσο σημαντικό να μπορείς να διακρίνεις τη διαφορά ανάμεσα σε μια εταιρεία που σου πουλάει αμιγώς φθηνά συνθετικά προϊόντα μόνο και μόνο για να πετύχει ένα πολύ υψηλό περιθώριο κέρδους και σε μάρκες που χρησιμοποιούν συνθετικά ως μέρος του σχεδιασμού τους».

Για να αποδείξει την άποψή του, ο Gaia έδειξε την εικόνα μιας πολυεστερικής απομίμησης ενός άλλου από τα πιο δημοφιλή μεταξωτά του φορέματα. Αργότερα, η συγγραφέας βρήκε την απομίμηση στο AliExpress, όπου κοστίζει μόλις 30 δολάρια. Για μια σύντομη στιγμή, σαγηνεύομαι. Στη συνέχεια, κάνοντας scroll down διάβασε μια δήλωση αποποίησης ευθυνών από τον έμπορο λιανικής πώλησης: «Αυτό το προϊόν μπορεί να σας εκθέσει σε BPA, το οποίο είναι γνωστό στην Πολιτεία της Καλιφόρνια ότι προκαλεί γενετικές ανωμαλίες ή άλλες βλάβες στην αναπαραγωγή».

Το πείραμα με τα έξι φορέματα

Αυτό που θέλουν οι περισσότεροι πελάτες είναι η "αξία", κάτι που ποτέ δεν ήταν πιο δύσκολο να οριστεί ή να βρεθεί.

Για κάποιον είναι ευκαιρία ενώ για κάποιον άλλο σπατάλη, και όλα μπορούν να φαίνονται υπεροχα στο διαδίκτυο χάρη στο Photoshop και την τεχνητή νοημοσύνη. Μετά από όλα αυτά η συγγραφέας του άρθρου αποφάσισε να πάρει την κατάσταση στα χέρια της και να διαπιστώσει η ίδια την πραγματική αξία των ρούχων που πωλούνται στο διαδίκτυο. Διεξήγαγε ένα μικρό πείραμα. Όπου κι αν έψαχνε για φορέματα αυτή την άνοιξη, ένα στιλ εμφανιζόταν συνεχώς: ένα μίντι φόρεμα με bustier τοπ, με λεπτές τιράντες και φαρδιά φούστα. Κομψό, λίγο ρετρό, αλλά απλό και σε τόνους του λευκού ή απαλού ροζ. Έτσι αγόρασε έξι από αυτά, από έξι διαφορετικά καταστήματα και σε έξι διαφορετικές τιμές, από 14 έως 754 δολάρια. Αποφάσισε να τα πάει στην Clarissa Arocena, μια σχεδιάστρια ρούχων, της οποίας το στούντιο σχεδιαστικής ανάπτυξης στο Long Island City, Hidden in Plain Sight, συνεργάζεται με σύγχρονους και πολυτελείς οίκους. Αρκετά έμπειρη για να μπορεί, εξετάζοντας τα στριφώματα και τις ραφές να εκτιμήσει πόσο μπορεί να κοστίσει η κατασκευή του καθενός και πόσο μπορεί να κοστίσει η αγορά του. Αυτό που ήθελε η συγγραφέας είναι να μάθει πόσο αξίζουν στην πραγματικότητα αυτά τα φορέματα. Αν κάποιο, από αυτά τα έξι σχεδόν πανομοιότυπα φορέματα άξιζε να αγοραστεί.

Στην συνέχεια εξετάζουν μια εναλλακτική λύση της τάξης των 200 δολαρίων: ένα off-white φόρεμα από το House of CB, μια βρετανική εταιρεία που βλέπουμε συχνά στο TikTok.

Η Hagi είχε ήδη δει αρκετές influencers να φορούν και να προτείνουν το συγκεκριμένο φόρεμα του brand, το Samaria. Το πρώτο πράγμα που παρατήρησε σε αυτό η ειδικός Arocena είναι το βαρύ ύφασμα, ένα ελαστικό πολυμερές μείγμα. «Επειδή το ύφασμα είναι τόσο ελαστικό, μαζεύεται κατά μήκος του κάτω στρίφωματος και δημιουργεί ελαφρά κύματα στον κορμό, κάτι το οποίο δεν φάνηκε να ενοχλεί καμία από τις influencers (ή τις ακολούθους τους). Η Arocena κοιτάζει μέσα στο φόρεμα. Η εταιρία ενίσχυσε το φερμουάρ και τις τσέπες, αλλά άλλες σημαντικές ραφές έχουν μείνει ημιτελείς ή δεμένες. Τα κοκαλάκια στον κορσέ είναι τυλιγμένα με το ίδιο ύφασμα με το εξωτερικό του φορέματος, δίνοντάς του μια ογκώδη εμφάνιση.«Έχει τα φόντα για κάτι που θα έπρεπε να είναι ποιοτικό, αλλά μοιάζει φτηνό».

Στη συνέχεια πέρασαν σε μία από τις πιο δημοφιλείς προσιτές μάρκες αυτή την στιγμή το Staud, του οποίου η εκδοχή κοστίζει 375 δολάρια. Το φόρεμα είναι από βαμβακερή ποπλίνα, αν και ελαφρώς διάφανη. Οι καμπυλωτές ραφές στον κορμό του Staud υποδεικνύουν στον Arocena ότι το φόρεμα μπορεί να έχει σχεδιαστεί πάνω σε μια κούκλα, αντί απευθείας στον υπολογιστή, όπως πολλά σχέδια της μαζικής αγοράς.

Δείχνει την καμπύλη λαιμόκοψη του φορέματος: «Είναι δύσκολο να ράψεις χωρίς να φουσκώσει εδώ, όπου είναι οι ραφές στο στήθος». Της αρέσει η ποιότητα του στρίφωματος. Παρόλο που όλες οι ραφές στο εσωτερικό δεν είναι κολλημένες, είναι επίπεδες. «Μπορείς να καταλάβεις όταν κοιτάς τις ραφές, αν αρχίζουν να συσσωρεύονται, ότι ένα φόρεμα μπορεί να έχει περάσει από μηχανή "χωρίς πολλή προσοχή", είπε. Το βαμβακερό ύφασμα ποπλίνας της Staud είναι επίσης πολυτελές, είπε, κρίνοντας τελικά ότι η τιμή του είναι λογική. «Είναι ένα υπέροχο κομμάτι για το καλοκαίρι».