Οι άνθρωποι που έχουν εντάξει τον διαλογισμό στο καθημερινό τους πρόγραμμα, θα σου πουν ότι ορκίζονται στην αποτελεσματικότητα αυτής της συνήθειας. Άλλοι, πάλι, είναι επιφυλακτικοί στο να δοκιμάσουν κάτι τέτοιο. Ο διαλογισμός, πάντως, φαίνεται ότι αποτελεί το μέσο για να εκπαιδεύσουμε το μυαλό μας ώστε να γίνεται πιο γαλήνιο ή πιο κοφτερό ενώ οι νέες επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι το να διαλογίζεται κανείς συχνά μπορεί να αλλάξει το σχήμα, το μέγεθος και τη λειτουργία του εγκεφάλου!

“Ο διαλογισμός μπορεί, για την ακρίβεια, να δημιουργήσει δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο. Έχει αποδειχτεί ότι ενισχύει τη φαιά ουσία και, συγκεκριμένα, σε περιοχές που σχετίζονται με τη μάθηση, τη μνήμη, τη συναισθηματική ρύθμιση και την αντίληψη” λέει η Mirela Loftus PHD, νευροεπιστήμονας και διευθύντρια του Newport Healthcare. Βάση του συνόλου των επιστημονικών αποδείξεων που υποστηρίζουν τον διαλογισμό, κάθε γιατρός θα τον συνταγογραφούσε αν ήταν χάπι, δηλώνει χαρακτηριστικά ο Gary Soffer, γιατρός και επίκουρος καθηγητής της ιατρικής σχολής του Yale. Ας δούμε όμως παρακάτω πιο αναλυτικά τα οφέλη του τακτικού διαλογισμού για τον εγκέφαλο μας.

Ενώ ο διαλογισμός αποτελεί μια αρχαία πρακτική, η σύγχρονη επιστήμη σχετικά πρόσφατα ξεκίνησε να διερευνά και να ξεκλειδώνει την πλήρη γκάμα των θετικών του επιδράσεων στο νου και το σώμα -κυρίως μέσω ηλεκτροεγκεφαλογραφημάτων και ειδικών μαγνητικών τομογραφιών. “Έχει αποδειχτεί ότι ο διαλογισμός αλλάζει πολλές πτυχές στη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου” λέει ο Gary Soffer.

Αυξάνει τη φαιά ουσία

Ο διαλογισμός αυξάνει τη φαιά ουσία στον εγκέφαλο, ιδιαίτερα σε περιοχές που σχετίζονται με τη μάθηση, τη μνήμη, τη συναισθηματική ρύθμιση και την αντίληψη” λέει η Dr. Loftus. Για την ακρίβεια, απεικονιστικές μελέτες έδειξαν ότι ο διαλογισμός αυξάνει το μέγεθος του εγκεφάλου, χάρη στη συγκέντρωση της φαιάς ουσίας.

Δυναμώνει τον προμετωπιαίο φλοιό

Ο τακτικός διαλογισμός συνδέεται με αυξημένη πυκνότητα του προμετωπιαίου φλοιού -η οποία με τη σειρά της συνδέεται με υψηλότερης τάξης λειτουργίες του εγκεφάλου όπως η αντίληψη, η συγκέντρωση, η μνήμη και η λήψη αποφάσεων, εξηγεί η Dr. Loftus. Μαγνητικές τομογραφίες έδειξαν ότι, εκτός από την αύξηση της φαιάς ουσίας στον προμετωπιαίο φλοιό, ο διαλογισμός βελτιώνει επίσης την νευρική συνδεσιμότητα και την γνωστική λειτουργία σε αυτή την περιοχή.

Αυξάνει την πλαστικότητα του εγκεφάλου (νευροπλαστικότητα)

Η νευροπλαστικότητα είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάζει τη δραστηριότητά του και να αναδιοργανώνεται σύμφωνα με νέες πληροφορίες και εμπειρίες. Ο διαλογισμός αυξάνει τη νευροπλαστικότητα βελτιώνοντας τα μοτίβα της νευρικής συνδεσιμότητας μεταξύ διαφορετικών περιοχών του εγκεφάλου.

Εμπλουτίζοντας τη συνδεσιμότητα μεταξύ διαφορετικών εγκεφαλικών περιοχών, ο διαλογισμός μπορεί να βελτιώσει λειτουργίες όπως η επεξεργασία των πληροφοριών και η ρύθμιση των συναισθημάτων, επισημαίνει η Dr. Loftus.

Ανεβάζει τα επίπεδα ντοπαμίνης και σεροτονίνης

Η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη είναι νευροδιαβιβαστές (θα μπορούσαμε να τους περιγράψουμε ως χημικούς αγγελιοφόρους μέσα στον εγκέφαλο). “Ο διαλογισμός συνδέεται με μία μεγαλύτερη ποσότητα θετικών νευροδιαβιβαστών όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη στον εγκέφαλο” λέει ο Dr Soffer. Εκτός από το να ρυθμίζουν λειτουργίες όπως ο ύπνος, η ανάπτυξη και ο μεταβολισμός αυτές οι χημικές ουσίες παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της συναισθηματικής ισορροπίας κάνοντας μας να νιώθουμε θετικοί και χαρούμενοι.

Αλλάζει τα εγκεφαλικά κύματα

Ο διαλογισμός δεν καλμάρει μόνο την πίεση του αίματος, τον αναπνευστικό και καρδιακό ρυθμό μας: αλλάζει επίσης τα εγκεφαλικά μας κύματα. Αυτό μας βοηθά να ηρεμούμε, να συγκεντρωνόμαστε και να επεξεργαζόμαστε τις πληροφορίες καλύτερα. Όσοι εξασκούν τον διαλογισμό τακτικά παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα των εγκεφαλικών κυμάτων gamma, τα οποία συνδέονται με πιο οξυμένη αντίληψη, ικανότητα για επίλυση προβλημάτων και συναίσθηση, λέει η Dr. Loftus.

Μειώνει το μέγεθος της αμυγδαλής

Η αμυγδαλή -το μέρος του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την αντίδραση “πάλης- φυγής”- τείνει να μειώνεται στους ανθρώπους που κάνουν τακτικά διαλογισμό λέει η Dr. Loftus. Οι έρευνες δείχνουν ότι αυτό μειώνει σημαντικά τα επίπεδα άγχους.

Ως αποτέλεσμα των αλλαγών στον εγκέφαλο που αναφέρθηκαν παραπάνω, ο διαλογισμός μας προσφέρει πολλά πνευματικά, συναισθηματικά και γνωστικά οφέλη. Για την ακρίβεια, εκτός από το να βελτιώνει την πνευματική μας υγεία ωφελεί επίσης το νευρικό σύστημα και το ανοσοποιητικό μας.

Σύμφωνα με τον Dr. Soffer, πιο επιγραμματικά οι έρευνες δείχνουν ότι ο διαλογισμός μπορεί να βελτιώσει:

• τη διάθεση μας
• τη συναισθηματική ρύθμιση
• την αυτογνωσία
• τη συγκέντρωση
• τη μνήμη
• την ικανότητα αντίληψης του χώρου
• την ικανότητα εκτέλεσης καθηκόντων (σκέψη, προγραμματισμός, λήψη αποφάσεων)
• την επίλυση συγκρούσεων
• το mindfulness
• τη χαλάρωση
• την αυτο-συμπόνια
• τα επίπεδα στρες- άγχους
• την ποιότητα ύπνου (και αντιμετώπιση της αϋπνίας)
• τον πόνο
• την κατάθλιψη
• τη διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD)

Ο διαλογισμός επιφέρει αλλαγές που μας κάνουν πιο ήρεμους και χαρούμενους. Αποδεικνύεται πως εξασκώντας τον συχνά, είμαστε καλύτερα εξοπλισμένοι για να διαχειριστούμε το στρες, να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι στα καθήκοντά μας και να βιώνουμε περισσότερο την αίσθηση ευεξίας στην καθημερινή μας ζωή.

*Πηγή φωτογραφιών: Pexels.com