Είναι πολλά τα όσα έχουμε να διαχειριστούμε στο σήμερα. Και καλώς ή κακώς, τα πρότυπα που μας μυούν σε ανθρωπιά, έρευνα, έργο και πάθος για τη ζωή, είναι λίγα και πιο σημαντικά από ποτέ. Η Jane Goodall είναι μία από αυτές τις γυναίκες που ο κόσμος της επιστήμης και όχι μόνο, της χρωστάει πολλά. Κυρίως όμως, την έχουμε περισσότερο ανάγκη από ποτέ, αφού μας δείχνει τον δρόμο για μια πιο γεμάτη ζωή, πιο ευτυχισμένη και πιο ουσιώδη.
Πριν από λίγες ημέρες και συγκεκριμένα στις 3 Απριλίου, η Jane Goodall έκλεισε τα 90 της χρόνια και ευθύς αμέσως πάμε να κρατήσουμε όσα χρειαζόμαστε από την σπουδαία καριέρα και ζωή της.
Πρόκειται για έναν άνθρωπο αφιερωμένο στην επιστήμη. Κατάφερε να γίνει γνωστή για τις μελέτες της στη συμπεριφορά των χιμπατζήδων. Στην έρευνά της οφείλουμε τα περισσότερα στοιχεία που έχουμε για τη ζωή, τη συμπεριφορά, τις συνήθειες των χιμπατζήδων και τη σχέση τους με το ανθρώπινο DNA.
Έχει ζήσει σε περιοχές του πλανήτη, όπου λίγοι έχουν φτάσει και ακόμη λιγότεροι έχουν επιβιώσει. Μία από τις πιο σημαντικές της ανακαλύψεις, ήταν σχετικά με την συμπεριφορά των χιμπατζήδων, όπου τόνισε πως χρησιμοποιούν, όπως και οι άνθρωποι, εργαλεία. Τους παρατήρησε, καθώς έψαχναν για τα σωστά κλαδιά, αφαιρούσαν όλα τα φύλλα και στη συνέχεια χρησιμοποιούσαν το σάλιο τους και τα κλαδιά, για να τραβήξουν τερμίτες από τρύπες. Διαπίστωσε ακόμη πως έχουν κοινωνική δομή.
Πέρα όμως από το επιστημονικό της έργο, η Valerie Jane Morris-Goodall, όπως είναι ολόκληρο το όνομά της, μοιράστηκε μερικές από τις πιο ουσιώδεις συμβουλές ζωής. Μεγαλώνοντας, προσπαθούσε να σώζει και να βοηθά αδέσποτα και κακοποιημένα ζώα, ενώ ακόμη και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δεν σταμάτησε να περισώζει ζώα. Βρέθηκε το 1957 στην Κένυα και εκεί κατάλαβε ποιος ήταν ο σκοπός της ζωής της.
Χάρη στη θέληση και την αντίληψή της για τον κόσμο, κατάφερε να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των ανθρώπων και του ζωικού βασιλείου.
Τα επιτεύγματά της θεωρούνται μνημειώδη, δεδομένου ότι ξεκίνησε την καριέρα της σε μια εποχή που οι γυναίκες αντιμετωπίζονταν με μεγάλη δυσπιστία από τον κόσμο της επιστήμης και πολλοί ήταν εκείνοι που την απέτρεπαν από το να πάει στη ζούγκλα, αλλά και να ασχοληθεί με την επιστήμη.
«Όλοι γελούσαν μαζί μου και μου έλεγαν πως δεν θα τα καταφέρω. Ήταν μακριά από το σπίτι μου, δεν είχα χρήματα και ήμουν κορίτσι», έχει δηλώσει για την αρχή της έρευνάς της.
Σε ένα αφιέρωμα της Wall Street Journal το 2021, της ζήτησαν μια συμβουλή προς εκείνους που επιθυμούν να ακολουθήσουν τα βήματά της ή έχουν στόχους, τους οποίους οι γύρω τους απαξιώνουν.
«Ακολουθήστε το όνειρό σας, ακολουθήστε το πάθος σας, κάντε αυτό που σας παθιάζει. Όταν ονειρεύτηκα την Αφρική όταν ήμουν 10 ετών, όλοι γελούσαν μαζί μου», είπε. Είχε όμως απίστευτη υποστήριξη από τη μητέρα της, η οποία μάλλον δεν είχε ιδέα τότε ότι η παρότρυνσή της θα βοηθούσε να εμπνεύσει γενιές γυναικών και επιστημόνων να ξεπεράσουν τα όρια.
«Η μαμά είπε: “Αν θέλεις πραγματικά κάτι τέτοιο, θα πρέπει να δουλέψεις τρομερά σκληρά. Θα πρέπει να εκμεταλλευτείς όλες τις ευκαιρίες. Και αν δεν τα παρατήσεις, ίσως βρεις τον τρόπο», είχε θυμηθεί τότε η Goodall.
«Αυτό είναι το μήνυμα που μεταφέρω στους νέους σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα στις υποβαθμισμένες περιοχές. Τόσοι πολλοί άνθρωποι έχουν πει ή γράψει: “Jane, θέλω να σε ευχαριστήσω γιατί με δίδαξες, επειδή εσύ το έκανες αυτό, μπορώ να το κάνω κι εγώ”- δηλαδή να ακολουθήσουν τα όνειρά τους».
«Κάθε μέρα που ζούμε, έχουμε κάποιον αντίκτυπο στον πλανήτη και πρέπει να κάνουμε ηθικές επιλογές, σκεπτόμενοι τις συνέπειες για τις μελλοντικές γενιές. Τι αγοράζουμε, τι τρώμε, τι φοράμε; Από πού προέρχεται; Αυτό θα αρχίσει να μας οδηγεί προς έναν καλύτερο κόσμο».
Έπειτα από μια ζωή γεμάτη έρευνα και περιπέτειες, η Jane Goodall έχει δύο αξίες στις οποίες ορκίζεται: την επιμονή και την ενσυναίσθηση. Πιστεύει ότι ο καθένας πρέπει να είναι επίμονος στην επιδίωξη των ονείρων του και παράλληλα να ζει μια συνειδητή ζωή, εστιάζοντας στο πώς οι καθημερινές του αποφάσεις έχουν αντίκτυπο στο μέλλον του πλανήτη.
Η ταινία αφιερωμένη στην Jane Goodall
Στις 3 Απριλίου του 2024 η Jane Goodall έγινε 90 ετών και με αφορμή τα γενέθλιά της το Jane Goodall Institue δημιούργησε μια ταινία μικρού μήκους με τίτλο “Voices of Hope – Words of Wisdom by Dr. Jane Goodall”, στην οποία διάσημοι φίλοι και θαυμαστές της μιλούν για τον αντίκτυπο που η δουλειά και η έρευνά της έχουν στον κόσμο.
Το βίντεο ξεκινά με την Goodall να μιλάει πάνω σε αποσπάσματα από την πρώιμη ζωή και την καριέρα της. «Πέρασα τη ζωή μου δουλεύοντας και για τα ζώα. Γεννήθηκα αγαπώντας τα και θέλοντας να μάθω γι’ αυτά», λέει για να ανοίξει την ταινία μικρού μήκους. «Είμαι σίγουρη ότι όλοι σας θα συμφωνήσετε- δεν μπορείτε να περάσετε χρόνο με ένα ζώο και να μην καταλάβετε ότι δεν είμαστε τα μόνα όντα με προσωπικότητες, μυαλά και συναισθήματα».
Η ίδια η Goodall χρησιμοποιεί τα γενέθλιά της για να αναλογιστεί και να ενισχύσει τη σημασία της σύνδεσης με τη Γη και τους κατοίκους της, μικρούς και μεγάλους, και θεωρεί αυτή την ταινία ως «δώρο» στον εαυτό της και στους άλλους.
«Καθώς γιορτάζω τα 90α γενέθλιά μου και αναλογίζομαι το ταξίδι μου, το δώρο που θέλω να δώσω στον κόσμο είναι ένα μήνυμα για τη σύνδεση μεταξύ των ζώων, των ανθρώπων και του πλανήτη που μοιραζόμαστε, και αυτή η ταινία εμπνέει αυτή την παγκόσμια κατανόηση».
*Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: @janegoodallinst
