Ο Lars Svendsen, Νορβηγός φιλόσοφος που έγραψε το βιβλίο Fashion: A Philosophy, λέει πως η μόδα είναι «η αναζήτηση του καινούργιου». Αυτή η αρχή βρίσκεται στον πυρήνα κάθε δημιουργικής εξέλιξης της βιομηχανίας της μόδας. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι πολύ συχνά το καινούργιο παραμερίζεται, και η μόδα ανακυκλώνει το παρελθόν επαναφέροντας συνεχώς αρχειακά κομμάτια και αποτίνοντας φόρο τιμής σε παλιότερες συλλογές, shows, πρόσωπα.
Η Maria Grazia Chiuri και ο οίκος Dior είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της στασιμότητας. Η συλλογή Άνοιξη/Καλοκαίρι 2025, εμπνευσμένη από τους Ολυμπιακούς Αγώνες που πραγματοποιήθηκαν στο Παρίσι τον περασμένο Αύγουστο, φαίνεται όχι μόνο ξεπερασμένη αλλά και αδύναμη να προσελκύσει την επιθυμητή δημιουργική ενέργεια που απαιτεί ένας τόσο μεγάλος οίκος μόδας.
Και όμως, η συλλογή Dior Άνοιξη/ Καλοκαίρι 2025 της Maria Grazia Chiuri δεν έκανε τίποτα από αυτά. Αντίθετα, φαίνεται πως ο οίκος Dior ανακυκλώνει παλιές, περασμένες ιδέες, χωρίς ίχνος πρωτοτυπίας. Γιατί μας προσφέρεται μια συλλογή που αντλεί έμπνευση από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024, οι οποίοι έχουν ήδη λήξει; Η θεματολογία αυτή μοιάζει, όχι απλώς ξεπερασμένη, αλλά και άκαιρη. Όταν μάλιστα θα κυκλοφορήσει στη λιανική αγορά το 2025, το ενδιαφέρον για τους Αγώνες θα έχει ήδη χαθεί.
Παρότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν αναφέρθηκαν ονομαστικά, η μπλε «πισίνα» της αρένας του σόου, η συνεργασία με την επαγγελματία τοξότη Sagg Napoli, καθώς και η αθλητική αισθητική των ρούχων μάς οδηγούν αβίαστα σε αυτόν τον συνειρμό. Ωστόσο, οι ιδέες αυτές θα είχαν περισσότερη δύναμη αν παρουσιάζονταν για τη σεζόν Φθινόπωρο/Χειμώνας 2024, όταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα ήταν ακόμα φρέσκοι στη μνήμη του κοινού. Μέχρι το καλοκαίρι του 2025, η θεματολογία αυτή θα είναι απλώς αδιάφορη.
Οι σημειώσεις της επίδειξης ανέφεραν τη σύνδεση μεταξύ του σώματος και των ρούχων που το ντύνουν, και πράγματι, η αθλητική διάθεση της συλλογής ήταν φανερή. Από κορμάκια και σακάκια με κοψίματα έως ντραπέ φορέματα, το θέμα της φυσικής κίνησης του σώματος ήταν παρόν. Ωστόσο, παρά τις όμορφες στιγμές, υπήρχε έντονα η αίσθηση της επανάληψης ιδεών που έχουμε δει στο παρελθόν. Δεν υπήρχε καμία ανατροπή, καμία νέα ματιά που να φέρει τη συλλογή στο προσκήνιο της σύγχρονης μόδας.
Η Maria Grazia Chiuri επέλεξε να επανερμηνεύσει το θρυλικό φόρεμα Amazone του Christian Dior από το 1951-1952, προσθέτοντας αθλητικές επιρροές και ευέλικτα κοψίματα. Ωστόσο, και αυτή η προσέγγιση φάνηκε κάπως ανακυκλωμένη, χωρίς τολμηρές ιδέες ή καινοτομίες. Μολονότι η Chiuri προσπάθησε να δώσει μια πιο σύγχρονη αίσθηση στον αθλητικό χαρακτήρα της επίδειξης, η τελική εικόνα άφησε τους θεατές με το αίσθημα ότι παρακολουθούσαν κάτι ήδη γνώριμο. Οι ώμοι που αποκολλούνταν και τα δερμάτινα μοτοκρός, μαζί με τις αμάνικες καμπαρντίνες, ήταν ενδιαφέροντα στοιχεία, αλλά η επανάληψη τους μέσα σε 82 συνολικά εμφανίσεις έκανε τη συλλογή να μοιάζει βαριά και ασύνδετη.
Και κάπου εδώ προκύπτει το ερώτημα: Πού είναι το καινούργιο; Η μόδα δεν είναι στασιμότητα, αλλά κίνηση προς τα εμπρός. Και ενώ η Maria Grazia Chiuri είχε κατά καιρούς την ικανότητα να παρουσιάζει εμπνευσμένες συλλογές, τα τελευταία χρόνια φαίνεται να έχει χάσει αυτή τη δημιουργική σπίθα. Οι θαυμαστές του Dior αναρωτιούνται εδώ και καιρό «γιατί». Γιατί δεν βλέπουμε την ίδια πρωτοπορία που κάποτε όριζε τον οίκο; Γιατί η Maria Grazia Chiuri, μία από τις πιο επιδραστικές φιγούρες της μόδας, παρουσιάζει συλλογές που μοιάζουν περισσότερο με αναδρομές στο παρελθόν παρά με δημιουργίες του μέλλοντος;
Μπορούμε να παραδεχτούμε ότι η Maria Grazia Chiuri έχει φέρει τη δική της σφραγίδα στον οίκο, ειδικά σε ό,τι αφορά τον φεμινιστικό λόγο της μόδας. Αλλά όταν πρόκειται για την καλλιτεχνική εξέλιξη του Dior, φαίνεται πως αυτή η εξέλιξη έχει παγώσει. Αν ο οίκος Dior θέλει να παραμείνει στην κορυφή, ίσως πρέπει να ξανασκεφτεί αν η Chiuri είναι το κατάλληλο άτομο να οδηγήσει τον οίκο προς το μέλλον.
Σε μια εποχή που η βιομηχανία της μόδας βιώνει αλλεπάλληλες ανακατατάξεις, με τους επικεφαλής σχεδιαστές να αλλάζουν συνεχώς θέσεις σε μεγάλους οίκους, η Maria Grazia Chiuri φαίνεται να παραμένει «safe» επιλογή για τον Dior. Ωστόσο, αυτή η αίσθηση ασφάλειας αποδεικνύεται επικίνδυνη. Ο κόσμος της μόδας αλλάζει ραγδαία, με τους σχεδιαστές να αντιμετωπίζουν τεράστια πίεση για να καινοτομήσουν και να δώσουν νέα πνοή στους οίκους που αναλαμβάνουν.
Μια τέτοια περίπτωση είναι ο Chanel, που αυτή τη στιγμή μοιάζει με ακυβέρνητο πλοίο μετά την απώλεια του Karl Lagerfeld, την αποχώρηση της Virgine Viard και τις εσωτερικές δυσκολίες να βρεθεί ο κατάλληλος διάδοχος. Παράλληλα, βλέπουμε διαρκείς αλλαγές σε κορυφαίους οίκους όπως ο Gucci, o Valentino, o Givenchy με νέους σχεδιαστές να αναλαμβάνουν και να φέρνουν φρέσκες ιδέες, ακριβώς αυτό που λείπει από τον Dior.
Είναι πράγματι δύσκολο να φέρεις την αλλαγή σε έναν τόσο μεγάλο και ιστορικό οίκο όπως ο Dior, που κουβαλά τεράστια κληρονομιά και υψηλές προσδοκίες. Ο σχεδιαστής που θα αναλάβει αυτόν τον ρόλο, όταν κάποια στιγμή φύγει η Chiuri δεν καλείται απλώς να δημιουργήσει μόδα, αλλά να συνεχίσει την παράδοση ενός οίκου που έχει συνδέσει το όνομά του με την κομψότητα, την θηλυκότητα και την καινοτομία. Ο Christian Dior αναδείχθηκε ως οραματιστής σχεδιαστής που άλλαξε την πορεία της μόδας με τη δημιουργία του New Look το 1947, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του ενδύματος. Όποιος αναλάβει αυτόν τον ρόλο έχει να διαχειριστεί μια τεράστια ευθύνη, καθώς αναμένεται να διατηρήσει την ουσία του οίκου, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να προσφέρει κάτι καινούργιο και πρωτοποριακό. Ωστόσο, η Maria Grazia Chiuri, παρά τις αρχικές προσδοκίες, φαίνεται να μην καταφέρνει πλέον να ανταποκριθεί σε αυτές τις προκλήσεις. Η διαρκής παραμονή της στον οίκο Dior, αν και «ασφαλής» επιλογή, μοιάζει τώρα περισσότερο με βαρίδι.
Η αλλαγή, όσο δύσκολη κι αν είναι, είναι πολλές φορές αναγκαία. Ένας οίκος όπως ο Dior αξίζει να αναζωογονηθεί, να βρει τον σχεδιαστή που θα φέρει το όραμα και την καινοτομία που χαρακτηρίζουν την πλούσια ιστορία του. Και ίσως είναι καιρός να τολμήσει να κάνει το βήμα που θα τον οδηγήσει στο μέλλον με νέα, φρέσκια ενέργεια.
