Είναι η βία ανηλίκων, η νέα πανδημία;

Με αφορμή το πρόσφατο περιστατικό bullying σε βάρος μιας 15χρονης στη Θεσσαλονίκη, ρωτήσαμε μια ψυχολόγο- ψυχοθεραπεύτρια να μας πει αν το φαινόμενο είναι σε έξαρση τα τελευταία χρόνια ή αν συνέβαινε πάντα με την ίδια συχνότητα αλλά γίνεται τώρα πιο ορατό.

ΑΠΟ ΕΛΕΝΑ ΚΡΗΤΙΚΟΥ

Απρόκλητη, συστηματική, επαναλαμβανόμενη. Μια τέτοιου είδους βία χρειάστηκε να αντιμετωπίσει μία ακόμη έφηβη στην Ελλάδα πριν λίγες ώρες. Το πρόσφατο περιστατικό bullying στη Θεσσαλονίκη από έξι ανήλικα κορίτσια, αυτή τη φορά είχε θύμα μια 15χρονη. H παρέα χτυπούσε με μανία την κοπέλα. Αφού πρώτα την έφτυσαν, στη συνέχεια τραβούσαν τις σκηνές εξευτελισμού σε βίντεο για να το ποστάρουν στη συνέχεια με emojis γέλιου, στα social media.

Το βίντεο φυσικά έκανε τον γύρο του διαδικτύου. Η οικογένεια της 15χρονης ωστόσο έχει ζητήσει να μη γίνεται αναπαραγωγή του εν λόγω βίντεο, καθώς επιβαρύνει ψυχολογικά την κατάσταση της ανήλικης, η οποία δηλώνει ότι δεν θέλει να επιστρέψει στο σχολείο της και αρνείται να βγει από το σπίτι.

Η βία μεταξύ ανηλίκων έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Μπορεί να ήταν πάντα παρόμοιας έκτασης αλλά τα τελευταία χρόνια άρχισε να γίνεται περισσότερο ορατή, σαν το κίνημα #MeToo

Παρά την εντύπωση ορισμένων ότι αποτελεί αποκλειστικά σχολικό φαινόμενο, στην πραγματικότητα εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες και τις κοινωνικές ομάδες. Κάθε φορά που ένα ακόμη θύμα προστίθεται στη μεγάλη λίστα των ακραίων περιστατικών της βίας μεταξύ ανηλίκων, διαβάζουμε πως «ο θύτης είναι το πρώτο θύμα» αλλά σίγουρα αυτό δεν αρκεί για να εξαλείψει τη ματαίωση, την απελπισία και την ακύρωση του εαυτού του ίδιου του ατόμου που τη βιώνει.

Με αφορμή λοιπόν το τελευταίο περιστατικό σωματικής και ψυχολογικής κακοποίησης της 15χρονης, η Ψυχολόγος (MSc)-Ψυχοθεραπεύτρια, Ιωάννα Τσαμπαλάτη- Βακαλοπούλου, εξηγεί στο Grace.gr πως «η βία και η παραβατικότητα μεταξύ ανηλίκων είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο και η διαχείρισή του δεν θα μπορούσε παρά να είναι επίσης συνισταμένη πολλών παραγόντων».

Έχουν αυξηθεί τελικά τα περιστατικά ή τώρα απλώς τα μαθαίνουμε; «Είναι ένα ερώτημα που συχνά ακούγεται. Συμβαίνουν και τα δύο. Τα περιστατικά βίας έχουν αυξηθεί ιδίως μετά την πανδημία. Ο πρώτος παράγοντας που χρειάζεται να λάβουμε υπόψη στην εξέταση του φαινομένου είναι οικογένεια», σημειώνει.

«Η φυσική ή και η συναισθηματική παραμέληση, η έκθεση του παιδιού σε περιστατικά βίας, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η απουσία ουσιαστικής επικοινωνίας ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας είναι ικανά να οδηγήσουν στην ανάγκη επιβολής σε άλλους, εν προκειμένω συνομηλίκους, διαμέσου της βίας»

Η ψυχοθεραπεύτρια υποστηρίζει επίσης ότι όταν αυτά τα περιστατικά γίνονται μέσα στο σχολείο, δηλαδή στον χώρο, στον οποίο κατά το μεγαλύτερο ποσοστό διαδραματίζονται τα φαινόμενα εκφοβισμού, «το σχολείο χρειάζεται να λειτουργεί, όχι μόνο παρεμβατικά αλλά και με τρόπους πρόληψης δημιουργώντας κλίμα αποδοχής και ισοτιμίας και βοηθώντας κάθε παιδί να αναδείξει τα δυνατά του σημεία και προωθώντας την επίλυση των συγκρούσεων μέσω διαλόγου με βιωματικές μεθόδους».

Στο επίκεντρο μπαίνει φυσικά και ο ρόλος των μέσων μαζικής ενημέρωσης και δικτύωσης που πολύ συχνά υπερεκθέτουν τα φαινόμενα bullying με σκοπό να τα καταδικάσουν, όμως, όπως καταλήγει η ειδικός, «πετυχαίνουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα καθώς εξοικειώνουν ολοένα και περισσότερο τα παιδιά και τους εφήβους με ακραίες εικόνες βίας».

Ανατρέχοντας στο παρελθόν, ο καθένας μας έχει πιθανότατα βιώσει κάποιου είδους εκφοβισμό. Και η αλήθεια είναι ότι η βία σε μικρή ηλικία μάς κάνει να σιωπούμε όταν τη ζούμε και αφήνουμε τις επιπτώσεις της να γίνουν ορατές όταν μεγαλώσουμε. Τότε αφήνουμε ελεύθερο το υποσυνείδητό μας που επί πολλά χρόνια, έκανε μια εξαιρετική δουλειά αυτοκαταστροφής.

Όπως ανέφερε ο πατέρας της ανήλικης στη Θεσσαλονίκη, η κόρη του μάλωσε με τις άλλες ανήλικες γιατί αντιλήφθηκε ότι έκαναν bullying σε ένα άλλο κορίτσι και προσπάθησε να το προστατέψει.

Η σωματική και ψυχολογική αυτή κακοποίηση είναι ένα από τα πιο νοσηρά φαινόμενα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε και επιβάλλεται να μην έχει κανείς μπροστά στη θέα του, κλειστά μάτια. Θέλει δυνατή φωνή και καμία ανοχή.

Η βία μεταξύ ανηλίκων δεν γίνεται πίσω από τα σχολικά κάγκελα ή σε κάποια μυστική γωνιά του προαυλίου. Είναι ένα θέμα που αφορά όλους μας, ένα ομαδικό φαινόμενο που δεν αφορά μόνο τον ανήλικο που εκφοβίζει και εκείνον που εκφοβίζεται, αλλά και όσους είναι παρόντες ή γνωρίζουν (τους απλούς εκείνους βωβούς παρατηρητές)…

Πηγή φωτογραφιών: pexels.com/ istockphoto.com

SHARE THE STORY